Τα πάντα για τα πλακάκια

Η επιφάνεια

Τα πλακάκια μπορεί να είναι επισμαλτωμένα ή όχι. Τα περισσότερα σμάλτα ψήνονται ταυτόχρονα με το πλακάκι. Με ένα ψήσιμο δηλαδή γίνεται και η σκλήρυνση του πηλού και η επισμάλτωση της επιφάνειας. Υπάρχουν όμως και πλακάκια που παράγονται με δύο ψησίματα: με το πρώτο ο πηλός πυρακτώνεται, αφυδατώνεται και οξειδούται και με το δεύτερο -σε υψηλότερη θερμοκρασία- ολοκληρώνεται η υάλωση ή το σμάλτο, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται. Αυτό κατασκευάζεται από μίγματα πυριτικής πέτρας, αστρίου, ασβέστου, μολύβδου και άλλων υλικών και τα χρώματά του προέρχονται συνήθως από μέταλλα: χαλκό, κοβάλτιο, κάδμιο, χρώμιο και άλλα.

 

Ποιότητες

Τα πλακάκια προσφέρονται σε τρεις διαφορετικές ποιότητες. Την Α, τη Β και τη Γ, κάτι που θα πρέπει αναφέρεται στη συσκευασία. Συνήθως όμως δε συμβαίνει. Η Α είναι αδιαμφισβήτητα η καλύτερη, χωρίς σφάλματα, και θα τη βρείς σε όλα τα καταστήματα μας. Η Β μπορεί να έχει μικρές διαφορές στις διαστάσεις (που σημαίνει ότι ο αρμός ίσως βγει «στραβός») και στο χρώμα. Επειδή όμως οι διαφορές είναι μικρές, μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις σε δευτερεύοντες χώρους (με 50% χαμηλότερο κόστος). Στη Γ διαλογή, εκτός από τα παραπάνω, μπορεί τα πλακάκια να είναι κακοψημένα. Καλύτερα λοιπόν να την αποφύγεις. Και στη Β και στη Γ όμως πρόσεξε γιατί σε περίπτωση επαναληπτικής παραγγελίας πιθανότατα δε θα βρείς τα ίδια.

 

Οι αρμοί

Τα πλακάκια τοποθετούνται σχεδόν πάντα με αρμούς σε διάφορα πάχη. Η επιλογή του πάχους και του χρώματος του αρμού καθορίζει την ολοκληρωμένη εικόνα του δαπέδου. Εκμεταλλεύσου το σχήμα και τη διάταξη των πλακών και βελτίωσε οπτικά κάποιες δυσαναλογίες του χώρου. Σε ένα π.χ. μακρύ και στενό διάδρομο, τοποθέτησε ορθογώνια πλακάκια εγκάρσια και θα διαπιστώσεις ότι θα «πλατύνει». Με ένα κλασικό τετράγωνο πλακάκι παράλληλα στον τοίχο, το αποτέλεσμα θα είναι συνηθισμένο. Αν όμως «ακουμπήσεις» τις μύτες στον τοίχο, το ρομβοειδές σχήμα που θα προκύψει θα αλλάξει όλη την αισθητική του χώρου. Καλό είναι να έχεις όλα αυτά κατά νου όταν τοποθετείς πλακάκια. Για να είσαι ακόμα πιο σίγουρος/η, κάνε μερικές δοκιμές τοποθετώντας πρόχειρα τα πλακάκια με διάφορους προσανατολισμούς.

 

Ενδοδαπέδια θέρμανση

Όπως είναι φυσικό, τα πλακάκια δημιουργούν σαφώς πιο κρύο δάπεδο από το ξύλινο πάτωμα. Η βασική αρχή παραμένει η ίδια έως σήμερα. Στην ενδοδαπέδια θέρμανση ένα σύστημα σωλήνων ενσωματωμένων στο δάπεδο τροφοδοτείται με ζεστό νερό ενός λέβητα και έτσι θερμαίνεται το δάπεδο. Τα πλακάκια τοποθετούνται πολύ εύκολα. Με τα κατάλληλα εργαλεία κόβονται με ακρίβεια και χωρίς κόπο και τοποθετούνται με κόλλα (το μόνο που χρειάζεται είναι η ανάμειξη με νερό) που απλώνεται σε στρώμα με μέγιστο πάχος 6mm. Το πάχος αυτό δεν είναι αρκετό για να καλύψει ρηγματώσεις ή βαθουλώματα που μπορεί να έχει το δάπεδο (ιδιαίτερα αν είναι παλιό). Τότε θα πρέπει πρώτα να στοκάρεις με ειδική τσιμεντοκονία πρόσφυσης ή να χρησιμοποιήσεις ειδικά μίγματα κόλλας. Αφού τοποθετηθούν όλα τα πλακάκια, έρχεται η ώρα της αρμολόγησης. Το πλάτος των αρμών που ταιριάζει με τα πλακάκια καθορίζεται συνήθως από τον κατασκευαστή.

 

Καθαρισμός

Ένα σκούπισμα και ένα σφουγγάρισμα αρκούν για όλα τα δάπεδα με πλακάκια. Απέφυγε τα ισχυρά χημικά. Λίγο απορρυπαντικό ή και διάλυμα χλωρίνης είναι αρκετό, γιατί μπορεί να «θαμπώσει» το σμάλτο. Εξαίρεση αποτελούν τα Cotto. Είναι πυρώδη και απορροφητικά και αν τα επιλέξεις θα πρέπει να ξέρεις ότι τόσο πριν, όσο και μετά την τοποθέτηση, θα χρειάζονται τακτικά πέρασμα με το ειδικό κερί που τα προστατεύει και τα αδιαβροχοποιεί.

Προσοχή: Tα πλακάκια πρέπει να είναι της ίδιας παραγωγής. Πολλές φορές αυτά διαφορετικής παραγωγής έχουν μια ελαφρά διαφορά στην απόχρωση και στις διαστάσεις, ακόμη και αν είναι Α διαλογής.

 

Διάφορες κατηγορίες και ιδιότητες

• Ο φυσικός πηλός τις περισσότερες φορές δεν είναι το καταλληλότερο μίγμα για πλακάκια ορισμένης ποιότητας. Γι’ αυτόν το λόγο, με προσθήκη χαλαζιακής άμμου και άλλων μεταλλικών στοιχείων φτιάχνονται βελτιωμένα μίγματα πηλού, τα οποία με κατάλληλες κατεργασίες καθορίζουν τις διάφορες ποιότητες πλακιδίων.

• Για τις σχάσιμες πλάκες ο πηλός συμπιέζεται μονοκόμματα, συνήθως σε διπλές πλάκες, οι οποίες συγκρατούνται μεταξύ τους σε καλούπι με παράλληλα προφίλ. Στη συνέχεια οι πλάκες κόβονται, στεγνώνουν και τελικά ψήνονται σε φούρνο στους 1.200οC με σμάλτο ή χωρίς. Μετά το ψήσιμο, οι πλάκες σχίζονται μηχανικά (απ’ όπου προκύπτει και η ονομασία τους) και χρησιμοποιούνται κυρίως σε επιστρώσεις εξωτερικών χώρων.

• Τα πλακάκια κόκκινης μάζας μορφοποιούνται σε θερμοκρασία 850-1.000οC. Είναι αρκετά υδρόφιλα, γι΄αυτό και πάντα χρησιμοποιούνται σε εσωτερικούς χώρους.

• Τα πλακάκια λευκής μάζας πρεσάρονται σε υψηλή πίεση σε σχήματα από ξηρό υλικό και στη συνέχεια ψήνονται στους 1.200οC. Μπορούν να είναι επισμαλτωμένα ή όχι. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά και κατάλληλα για κάθε χρήση σε εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους, καθώς και σε οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού επιθυμείς.

• Τα γρανιτοπλακάκια έχουν πιο πυκνή σύνθεση με περισσότερα πρόσμικτα. Είναι υδρόφοβα και πολύ ανθεκτικά κατά της τριβής, γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται σε χώρους μεγάλης κυκλοφορίας (π.χ. σουπερ μάρκετ). Θα τα βρείς σε ποικιλία χρωμάτων και σχεδίων, με τα περισσότερα να μοιάζουν με φυσικό γρανίτη.

• Οι πλάκες Cotto μορφοποιούνται όταν είναι ακόμα υγρές, όπως οι σχάσιμες, και συμπιέζονται σαν σειρά. Μετά το κόψιμο παίρνουν την τελική τους μορφή και ψήνονται σε θερμοκρασία 800οC. Είναι ιδιαίτερα απορροφητικές και ευαίσθητες. Δεν επισμαλτώνονται, γι΄ αυτό και περνιούνται με ειδικό κερί. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα.

 

Η κόλλα πλακιδίων σε μεγάλες επιφάνειες απλώνεται με οδοντωτή σπάτουλα. Αν τα πλακάκια κολλιούνται ένα-ένα (σοβατεπί, λιστέλο), προτίμησε να βάλεις κόλλα στο ίδιο το πλακάκι.
Με τα πλακάκια-ψηφίδες μεταφέρεται στο μπάνιο σου λίγη από τη μαγεία των παλατιών της Ανατολής.
Η αρμολόγηση με υγρό αρμόστοκο προτείνεται σε περιπτώσεις αρμών μεγάλου πλάτους και με σχετική ανομοιομορφία.
Επειδή τα πλακάκια είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας, είναι ιδανικά για επίστρωση πάνω από επιφάνειες ενδοδαπέδιας θέρμανσης.

 

Τα κριτήρια

Τα πλακάκια για το δάπεδο σίγουρα τα επιλέγεις με βάση το σχέδιο και το χρώμα τους. Θα πρέπει όμως να μην αμελείς να ελέγχεις την κατηγορία, σύμφωνα πάντα με το χώρο και τη χρήση. Υπάρχουν διεθνείς κανονισμοί κατάταξης των πλακιδίων σε ομάδες ανάλογα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από μια σειρά δοκιμών αντοχής σε τριβή, κρούση, κάμψη και διαφορές θερμοκρασίας:

 

• Ομάδα 1
  Για πολύ μικρές απαιτήσεις ως προς την αντοχή. Κατάλληλα μόνο για χώρους που δε χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα.

• Ομάδα 2
  Είναι λίγο καλύτερη από την ομάδα 1. Τοποθετούνται κι αυτά σε χώρους που δεν επιβαρύνονται σε μεγάλο βαθμό.

• Ομάδα 3
  Η ιδανικότερη κατηγορία για το εσωτερικό του σπιτιού, σε όλους τους χώρους.

• Ομάδα 4
  Τα πιο ανθεκτικά. Κατάλληλα για εξωτερικούς χώρους, για το γκαράζ, ακόμα και για επαγγελματικούς χώρους ή και για σκαλοπάτια.

 

Πλακάκια ψηφίδες

Είναι τα πλακάκια που έχουν διαστάσεις 2×2 εκ. Επειδή όμως θα ήταν πολύ δύσκολη ή τοποθέτησή τους, είναι κολλημένα από το εργοστάσιο σε διχτάκι και παραδίδονται σε διαστάσεις 10×10 εκ. ή 20×0 εκ., οπότε τοποθετούνται όπως τα συνηθισμένα πλακάκια.

 

Λιστέλο

Είναι μακρόστενα πλακάκια με μια σχέση πλευρών από 1:3 έως 1:10. Εξαιτίας του σχήματος η κατεύθυνση τοποθέτησης είναι καθορισμένη. Στα καταστήματα διατίθενται με το κομμάτι.

 

 

Φέρε την αλλαγή στο σπίτι σου, και βρες ό,τι θα χρειαστείς by Praktiker.